Isa
sa maraming isyu na pinagtutuunan ngayon ng pansin ng marami nating kababayan
ay ang kasong disqualification cases na kinakaharap ng isa sa presedential
contender na si Senator Grace Poe. Ito
ay kasalukuyang dinirinig pa sa Supreme Court kung saan nagtatagisan ng talino sa
kanilang mga oral argument ang magkabilang kampo. Ang mga abugado ng petitioner
at ng respondent. Bagamat tungkol sa batas at legalidad nito nakasandal ang mga
abugado ng petitioner, isang Justice
Marvic Leonen ang nagpahayag ng kanyang sariling pananaw at saloobin sa dalawang
kataga, ang “justices” at “legalist”. Kung hihimayin natin ang argumentong
ito mga kababayan ko at kabalat, merong punto si Justice Leonen. Ano nga ba ang
kahulugan ng “just”, na pinaka-root
word o salitang-ugat ng katagang “justice?
”Fair, impartial and unbiased ‘di po ba? Nangangahulugan lang na ganito sana ang
dapat gawing pagtingin at pagtrato ng ating mga justices sa Supreme Court.
Kauna-unahan
sa kasaysayan ng Pilipinas na nagkaroon ng isang batang “pulot” na nagngangalang Grace Poe at tumatakbo ngayon sa
presidential election. Isang bata na basta na lang inabandona ng nagsilang sa
kanya sa lugar kung saan siya napulot. Ito ay nangyari sa bayan na “sakop” ng Pilipinas. Isang bata na “mukhang Pilipino”, “kutis Pilipino” at “lumaking Pilipino sa isip at pananalita”. Isang bata na bagamat naging
kaawa-awa dahil inabandona ng tunay na magulang, pinalad namang maampon ng
mag-asawang celebrity (FPJ and Susan Roces) kaya nabigyan ng angkop na pamumuhay
at pagpapalaki. Nakapag-aral at nagkaroon ng sariling pamilya. Ngayon ay
nakaharap siya sa nakapaligid na tinatawag nating justices sa Supreme Court.
Mga justices na nagsunog ng kilay sa pag-aaral
ng batas, nag-practice nito sa mahabang taon, at ngayon nga ay natalagang mag-repaso ng mga kasong inihahain sa kanila,
mag-interpret ng batas at humatol. Ano mang desisyon ang gawin nila, ito ay
magiging bahagi na ng batas sa ating bansa.
Pero
may dalawang klase ng justices meron tayo sa ating Supreme
Court. Una, iyong kung mag-interpret ng batas ay “istrikto” at “letra por letra” dahil ito ang kanilang
nakikita. Ang pangalawa ay iyong justices na tumatagos ang pananaw sa “kaluluwa” ng ginawang batas at kanilang ini-interpreta. Between the two,
mas angkop tawaging justices ang mga members ng Supreme Court na ang tingin ay hindi lang nakapako sa nakikitang
letra at nababasa sa aklat, kung hindi iyong tumatagos din sa “espiritu” at “diwa” ng katagang binubuo ng
mga letra nilang nakikita. Sa dalawang klase ng justices na ito, ‘yung una ang tinatawag na masyadong
legalistic. Sa kanilang hanay posibleng makakuha
ng kaalyado at magpagamit sa mga tiwaling pulitiko na naghahanap ng “butas” sa ating mga batas para makalusot
sa kaso at mapaboran sila. Sila rin ang madaling
tuksuhin sa kinang ng salapi at gawing kalasag ang letra at butas ng batas sa
sariling interes o kapakinabangan. On the other hand, sa ikalawang klase nabibilang
ang mga mararangal na justices. May takot sila sa Diyos at hindi madaling
ma-corrupt. Gusto nilang maging tunay na “just”
sa kanilang gagawing pagpapasiya. “Kunsensiya”
ang kanilang pinaiiral dahil sinasangkapan nila ng “kaluluwa” ang pagi-interpret sa letra ng batas para maging makatuwiran
at makatotohanan, hindi lang sa paningin ng tao kung hindi maging sa pananaw
din ng Diyos.
Ang totoo,
hindi na kailangang maging henyo at matalino para makita o maunawaan na merong “tunay na nasa likod” ng mga
disqualification cases ni Senator Grace Poe. Kailangan pa bang humanap ng ebidensiya
ang mga justices natin sa Supreme Court para mapatotohanan ito? Sa akala ba nila ay merong titindig, aamin at
magsasabing “Oo, inutusan lang ako ni Tarpulano?”
Kaya nga sila na-appoint sa kanilang trono sa SC, ay dahil sa taglay
nilang talino, at pang-unawa hindi lang sa batas, kung hindi maging sa pagkilatis sa motibo ng
mga naghain nito. Na, ito ay ‘di gawa ng ordinaryong botante na nagsasabing karapatan
niyang maghain ng disqualification case kay Grace Poe dahil ayaw niya o baka
raw tayo magkaroon ng presidenteng Amerikano o hindi natural born. Ito’y may political color
at plain and simple harassment sa kumakandidatong senadora. Kung baga sa boksing,
gusto nilang i-teknikal ang isang malakas na contender para sila ang maka-ungos
kahit hindi bumibitaw kahit isang suntok,
Sa mismong
mga talata ng Bibliya ay meron ring literal at letra por letrang nakatala pero
depende rin sa interpretasyon nito. May tinatawag ding “spiritual” ang application sa maraming kataga na nakasaad dito. Ganito
rin sana ang gawin ng mga “just” nating
Justices sa kanilang pagde-desisyon sa isang particular na kaso. Ang pag-disqualify kay Grace Poe sa
presidential race ay maituturing na “pag-pugot”
na rin sa ulo na ang katumbas ay kamatayan sa kanyang ambisyong maging pangulo ng
bansa. Hahayaan ba ng ating mga justices ang ganito? Na matala sa kasaysayan ng
Pilipinas na minsan sa ating panahon ay magkaroon ng isang “injustice” sa isang batang pulot na inalisan ng karapatang
magkaroon ng sariling bansa. Injustice
na susundin at i-aaply pa rin sa libo-libong inabandonang bata sa ating bansa.
Injustice na bibigo sa kanilang mga pangarap na magkaroon ng tsansang maging
presidente at pamahalaan ang minamahal nating bansang Pilipinas sa hinaharap?
Nilikha tayo ng Diyos na pantay-pantay sa kanyang paningin, may nakagisnan man
tayong magulang o wala. Minsan ay sinabi rin ng isa sa pinakamahusay na naging
lider natin na si President Ramon Magsaysay na “those who have less in life, shall have more in law”. Ang mga
batang pulot ba sa paningin ng ating batas ay hindi maituturing na less in life
para hindi mabigyan ng kaukulang hustisya at karagdagang pang-unawa sa
kanilang mga karapatan sa ating batas?
Just
give Senator Grace Poe a chance to run. Let the “jury” (the voice of the Filipino voters) decide.
No comments:
Post a Comment