War Against Drugs in President Rodrigo Duterte’s 100 Days in Power

Prsident Rodrigo Duterte

Compare to Ex-President Noynoy Aquino’s first 100 days in power, marami akong nakitang pagbabago sa Duterte administration. Bilang isang tao na may malayang isip at kabilang sa mahigit 16 million voters na bumoto kay President Digong Duterte siguro’y may karapatan din akong magbigay ng grado sa kanyang unang 100 days in power sa ilang malalaking  isyu na  bahagi ng kanyang pangako.

War against Drugs. Isa ito sa  pangunahing pangako na binitiwan ni President Digong noong nangangampanya pa lang. “Galit ako sa drugs”, ang kanyang naging bukang-bibig.  Ang resulta, nagkaroon agad ng epekto. Hindi pa nga siya nauupo, may mga kaso na ng drug related crimes. Lalo itong tumindi nang makapanumpa na siya and assumed the post in Malakanyang. “Res ipsa loquitur” wika nga. Ang lumobong bilang ng mga sumuko, nadakip at napatay na sangkot sa illegal drugs ang makapagpapatunay. So I gave the Duterte administration 95 % grade for this.  Why not 100 %? Here’s my reason.

Unang dahilan. Although naniniwala ako na hindi polisiya ng Duterte administration ang pamamaraan ng judicial killings, ang kanyang “paulit-ulit” na pronouncement na “papatayin ko kayo” ay sinakyan ng mga tiwaling pulis at drug lords para umuupa ng mga hitman at i-liquidate ang kanilang mga kasabwat sa ibaba (pushers and users). This is just an “ordinary course of business” in a big syndicate like illegal drugs. Sa pakikipagsabayan ng mga sindikatong ito (ninja policeman and drug lords) sa ginagawang legitimate operation ng mga kapulisan, para iligpit ang kanilang mga galamay sa ibaba, one is to one ang laban. Unfortunately, ang lahat ng pagpaslang na ito ay sa Duterte administration lahat ibinibintang.

Pangalawang dahilan. Sinakyan ito ng “main nemesis” of President Digong Duterte  para buhayin ang isyu ng Davao Death Squad (DDS) at iugnay siya dito. Ang pag-iingay tungkol dito sa Senado ni Senator De Lima (na di-umano’y mother of all drug lords) Senator Trillanes (na tinaguriang attack dog) at ng kanilang alagang si Edgar Matobato (na tinaguriang mad dog) ang mas pinik-up ng international media para tagurian si President Digong na isang “serial killer”.

Ano ang moral lesson dito para kay President Digong? Bagamat  alam ko na isa lang “psychological strategy” ng administrasyong Duterte ang katagang “papatayin ko kayo” statement, para manindak at katakutan siya ng mga drug offenders, hindi ito makabubuti kung paulit-ulit na sasambitin tuwing meron siyang speech. Ito rin ang dahilan kaya iniisip ng US, EU at UN na polisiya nga ng Duterte Administration ang extra judicial killings. Ano ang aking advice sa presidente? Bagamat walang batas na nagpaparusa para pagbantaan o takutin ang mga drug offenders na papatayin sila, mas makabubuting gawing policy niya ang “one strong message is enough, then do your job”. Kapag sobrang maingay at paulit-ulit ang binibigkas, ang lahat ng maaari niyang gawin ay posibleng maging controversial at pag-usapan.

Conclusion: Ang pagbaba sa kalahati ng iba pang krimen (index crime) na mataas ang porsiyento noong nakaraang administrayon ay pagpapatunay lang na epektibo ang Duterte administration sa pagbaka ng krimen. Isa ito sa ipinangako ni President Digong na tutuparin at nagawa naman niya bagamat kulang pa. Humihingi siya ng another extension para dito na deserving namang pagbigyan. Kahit pa anim na taon ang ibigay nating extension ay OK lang. Kung mas feeling safety na ngayon ang mga taong bayan, although iilang buwan pa lang mula nang siya’y manungkulan, palagay ko ay mas peaceful na ang kalagayan ng bansa bago siya bumaba sa puwesto.  Ang hindi lang nakakaramdam ngayon safety ay ang mga illegal drug offenders (drug lords, protectors, pusher and user)

Sa susunod:  Foreign policy in President Duterte’s 100 days in Power

(Dalawang palakol ang gradong ibinigay ko sa kanya. Kung bakit? Alamin sa susunod kong komentaryo)